Czym są zaburzenia przetwarzania sensorycznego?

” Twoje dziecko nie potrafi, nie chce wykonywać rutynowych zadań. Być może często mówi, że jest zmęczone. Może opierać się łokciami o stół zamiast siedzieć prosto, albo nie ma wystarczająco dużo energii, żeby przekręcić gałkę w drzwiach, choć wydaje się, że je dobrze i śpi długo.

Zmień sposób myślenia. Kiedy dziecko mówi że jest zmęczone to rzeczywiście tak jest. Naprawdę nie może – a nie: nie chce- wykonać zwykłej czynności. Bez względu na to jak bardzo niezależne, pełne wigoru chce być, jego problem przeszkadza umiejętnościom motorycznym. Podświadomie wie, że jogo możliwości są ograniczone. Wydedukowało sobie, żeby oszczędzić je na te zadania, które wie, że musi wykonać- na żucie, wsiadanie i wysiadanie z samochodu, albo pochylanie się po rękawiczkę, która spadła na ziemię.

Twoje dziecko nie jest leniwe

Szczerze mówiąc zużywa niesamowicie dużo energii, żeby przebrnąć przez cały dzień. Opanowało sprytne umiejętności kompensacyjne. Może się zdarzyć, że poza domem zachowuje się tak, jakby było mniej bystre, niż-jak wiesz- jest w rzeczywistości. Może być małomówne, sprawiając wrażenie, że nie ma o czym dyskutować. I odwrotnie może gadać bez przerwy, ale być kiepskim rozmówcą.

Może się wydawać niezwykle nieśmiałe w towarzystwie nieznajomych dorosłych i innych dzieci. Może wybierać wciąż te same gry i zabawki, tak jakby brakowało mu ciekawości lub pragnienia intelektualnej przygody.

Zmień sposób myślenia

SPD (Sensory Processing Disorder, czyli zaburzenia przetwarzania sensorycznego) dotyka wszystkie typy dzieci, w tym także te niezwykle inteligentne. Doceń je za to, jak jest bystre, iż wymyśliło jak ma zachować twarz, w sytuacji gdy-jak wie- nie będzie potrafiło spełnić oczekiwań innych osób.

Być może w jego głowie kłębią się wzniosłe myśli, ale nie potrafi ich wyrazić ze względu na trudności językowe, które niekiedy idą w parze z dysfunkcją przedsionkową. Albo ma wprawę w stosowaniu całego repertuaru ustnych wymówek, usprawiedliwiając unikanie przez niego doznań ruchowych lub dotykowych, których nie toleruje: „Nie mogę dzisiaj malować, ponieważ mam na sobie nową koszulę i nie powinienem jej pobrudzić”(…)

Być może, jeśli maluch nie potrafi zbyt dobrze wchodzić po schodach, znalazł jakiś sposób, żebyś to ty go wniósł na piętro. Kiedy dziecko wyciąga przed siebie obie rączki i mówi: „weź mnie na ręce”, to jaki rodzic uwierzyłby w to, że występuję u niego problem w postaci dysfunkcji neurologicznej?

Twoje dziecko opanowało umiejętności kompensacyjne, dzięki którym wypracowało sobie metody unikania tych obszarów, które są dla niego źródłem problemów.

Twoje dziecko jest odważne

Być może nie chce zjeżdżać na zjeżdżalni na placu zabaw, nie lubi się bawić u kolegi w domu, wymiguje się od spróbowania nowych dań albo bardzo się denerwuje przed wizytą kontrolną u lekarza. Możesz być wykończony tym, co uważasz na za nadmierną i nieodpowiednią bojaźliwość.

Zmień sposób myślenia. Ludzie potrzebują strachu: strach uczula nas na niebezpieczeństwo. Obawy twojego dziecka być może sprawiają wrażenie przesadzonych, jemu jednak zdają się słuszne, ponieważ świat jest według niego niebezpieczny. Dziecko codziennie musi stawiać czoła tym samym przerażającym sytuacjom- na przykład obawie przed utratą równowagi lub czyimś dotykiem (…)

Co więcej trzeba być odważnym, żeby opierać się miłym doświadczeniom, opierać się zmianom, opierać się rodzicom. Karą za sprawianie zawodu ważnemu dorosłemu jest jego dezaprobata, a przecież nikt jej nie chce. Lepsza jednak dezaprobata niż podejmowanie działania, które dziecko postrzega jako zagrażające życiu.

Twoje dziecko ma dobre serce

Być może ciągnie się za nim opinia łobuza. Zachowuje się agresywnie, staje twarzą w twarz ze światem z kijem w dłoni, krzyczy: „Nienawidzę tego!”, „To jest nudne”, „jesteś głupi”, „odejdź albo cię zabiję!” i rzuca się na każdego rówieśnika, który się choćby o niego otrze. Takie rekcje mogą sprawiać, że dziecko wydaje się naprawdę niemiłe, nawet jeśli wiesz, że w tym łobuzie bije dobre serce.

Zmień sposób myślenia. Być może Twoje dziecko nie umie rozróżnić niegroźnych doznań sensorycznych od wrogich. Ponieważ musi się bronić przed sytuacjami, które-jak wyczuwa- są niebezpieczne , instynktownie wybiera „walkę”, a nie „ucieczkę”. Nakłada maskę „nie zaczynaj ze mną” nie dlatego, że jest mizantropem, ale dlatego, że się boi.

Dziecko, które wewnątrz się broni, na zewnątrz atakuje. Ludzie, którzy nie są pewni swoich umiejętności ani własnej wartości, często otacza aura arogancji. Wyglądają na twardzieli (…)

Twoje dziecko ma wiele umiejętności

Być może nie potrafi zbyt dobrze czytać, biegać lub koncentrować uwagi. Jego wady są dla ciebie sporym rozczarowaniem.

Zmień sposób myślenia. Może dziecko okazuje niezwykłą empatię wobec innych żywych stworzeń. Może posiada rzadki talent kreatywności, ma zdolności artystyczne, muzyczne lub poetyckie. Może dostrzegać to, czego inni nie widzą. Może mieć cudowne poczucie humoru. Szczególna wrażliwość może być jego największym skarbem. Myśl: „sprawność”, nie: „niepełnosprawność”.

Twoje dziecko posiada wielką potrzebę miłości i akceptacji

Być może uderza cię to, że jest zbyt zaborcze. Zabiera wszystkie zabawki, ale się nimi nie bawi: chce je po prostu mieć. Żąda, abyś poświęcił cały swój czas, ale kiedy mu go dajesz, jest nieusatysfakcjonowane. Kiedy traci ruch w grze, płacze i użala się nad sobą. Chce mieć wszystko.

Zmień sposób myślenia. Dziecko pragnie przedmiotów i uwagi aby poprawić niskie poczucie własnej wartości. Chce wygrywać w grach planszowych, bo zazwyczaj czuje się przegrane. Wydaje się zachłanne, gdy naprawdę jest w wielkiej potrzebie.

Co najważniejsze specjalną potrzebą twojego dziecka jest potrzeba miłości i akceptacji (…)

Nieoświeceni rodzice ignorują swoje dzieci. Oświeceni robią wszystko, co w ich mocy, aby życie ich dzieci było przyjemne i bezpieczne.

Twoje dziecko może lepiej funkcjonować – z odrobiną pomocy

Jego problemy sensoryczne rosną wraz z nim. Z pewnością opracuje ono strategie unikania bądź kompensacji stresujących doświadczeń. Mogą rozwinąć się u niego talenty niezależnie od jego rozchybotanego poczucia równowagi lub nadwrażliwości dotykowej. Ale zawsze będzie musiało bardzo ciężko pracować nad tym, aby jego funkcjonowanie było płynne (…)

Co najważniejsze, twoja codzienna miłość i empatia będą sprzyjać bezpieczeństwu emocjonalnemu dziecka. Wszyscy chcemy wiedzieć, że istnieje ktoś, kto jest specjalnie dla nas, zwłaszcza w trudnych chwilach. Wszyscy chcemy wiedzieć, że ktoś się cieszy naszymi mocnymi stronami, rozumie słabości i szanuje naszą indywidualność. Z twoją pomocą dzieci mogą zgrać się ze światem”.

Fragmenty pochodzą z książki „Nie-zgrane dziecko” Carol Stock Kranowitz, która bardzo wpłynęła na zmianę mojego podejścia jako rodzica i fizjoterapeuty do dzieci. Pewnie nie wszyscy znajdą czas na przeczytanie w całości tej pozycji. Przytaczając wybrany fragment chciałam Was oświecić 🙂

Niestety pandemia to czas, kiedy w wielu domach dochodzi do kryzysu w relacji samych domowników. Pamiętajcie o tym,że dzieci są bezbronne. Uczą się z Waszego przykładu a nie samego mówienia o tym jakie powinny być i co powinny robić. Jeśli tu jesteś, to znaczy, że szukasz pomocy bądź rady. Pamiętaj jesteś rodzicem- a nie terapeutą- swojego dziecka. Edukujesz się, żeby wiedzieć, ale nie zawsze posiadasz narzędzia lub umiejętności do pracy z własnym dzieckiem. Jeśli coś Cię niepokoi w jego zachowaniu, poszukaj w swojej okolicy terapeuty integracji sensorycznej i umów się na diagnozę.

Wierzę, że Ty świadomy rodzicu, który teraz to czytasz, zmienisz sposób myślenia o własnym dziecku. Dasz mu tę Moc!

Polecane książki z biblioteki SI:

• „Nie-zgrane dziecko zaburzenia przetwarzania sensorycznego – diagnoza i postępowanie” C.S. Kranowitz
• „Jak wychować sensorycznego bystrzaka. Pomóż dziecku z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego. Poradnik dla rodziców” L.Biel N.Peske
• „Dzieci w świecie doznań. Jak pomóc dzieciom z zaburzeniami przetwarzania sensorycznego?” L.J. Miller
• „Znaczenie miłości – Jak uczucia wpływają na rozwój mózgu” S.Gerhardt
• „Self-reg jak pomóc dziecku (i sobie) nie dać się stresowi i żyć pełnią możliwości” Dr Stuart Shanker T.Barker
• „Potęga obecności. Jak obecność rodziców wpływa na to, kim stają się nasze dzieci i kształtuje rozwój ich mózgów” D.J.Siegiel T.P.Bryson
• „Playful Parenting. Rodzicielstwo przez zabawę” Dr L.J.Cohen